SVR is de erfopvolger van de Rotterdamse afdeling van de Bond ter bestrijding van bedwelmende middelen. Het vermogen van het fonds, dat is verkregen door de verkoop van haar restauratieve diensten, wordt aangewend om de doelstelling van de stichting te verwezenlijken.
Het rendement dat wordt verkregen door actief vermogensbeheer is in principe beschikbaar voor (co-) financiering van verslavingsonderzoek of de preventie initiatieven op het gebied van verslaving.
De Volksbond tegen Drankmisbruik wordt in 1875 door Louis Philippona opgericht als de Multapatior’s Bond ter bestrijding van bedwelmende dranken.
In 1882 wordt de naam veranderd in ‘Vereeniging Volksbond tegen Drankmisbruik’.
De ‘Vereeniging’ kent een aantal plaatselijke afdelingen, waaronder één in Rotterdam.
De Rotterdamse afdeling is op gericht in 1889. De eerste Statuten dateren van 19 mei 1900.
Start van het opzetten van Koffiehuizen bij grote industriële werkgevers, zoals scheepswerven, staalfabrikanten en bijvoorbeeld Werkspoor. In totaal ontstaan er 300 van deze voorzieningen.
De landelijke vereniging valt uit elkaar en de lokale zaken worden behartigd door zelfstandige afdelingen.
Hiervan zijn er nu nog twee over: Volksbond Rotterdam, Volksbond Amsterdam.
Op 30 december 1969 wordt de Rotterdamse ‘Stichting Volksbond tegen Drankmisbruik’ opgericht. Het toenmalige doel van de Stichting was:
“Het scheppen van een prettig klimaat voor de arbeidende mens om zich op de daarvoor bestemde tijden in zijn werkomgeving of elders te ontspannen en te verstrooien en het daartoe oprichten en instandhouden van kantines, lokalen en andere inrichtingen van algemeen nut.”
De ‘Vereenigings’-lokalen en het kantinebeheer worden overgedragen aan de Stichting.
Vanaf dit jaar worden de Koffiehuizen gesloten, verkocht aan de grote restaurateurs of ingelijfd door de betreffende bedrijven als bedrijfskantines.
Als eerste wordt het oudste koffiehuis van de “Vereeninging’, de kantine aan de Stieltjesstraat op Rotterdam Zuid, gesloten – 14 mei 1974.
Oorzaak: de verplaatsing van activiteiten in het Rotterdamse havengebied.
De vrijkomende gelden worden beheerd door de Stichting Volksbond tegen Drankmisbruik te Rotterdam en besteed aan projecten op het gebied van de bestrijding van alcohol consumptie en andersoortig middelengebruik.
In deze periode komt ook het drugsgebruik en de overlast hierdoor opzetten.
In 1981 neemt de Vereniging Volksbond tegen Drankmisbruik het initiatief om een bijzondere leerstoel verslavingsziekten aan de Erasmus Universiteit Rotterdam in te stellen. De leerstoel wordt in 1985 bij Koninklijk Beluit goedgekeurd.
Prof. Dr. Ch. D. Kaplan wordt benoemd als eerste bijzondere hoogleraar verslavingsziekten, een primeur in de universitaire wereld.
De leerstoel is onderdeel van de vakgroep Maatschappelijke Gezondheidszorg (EUR/EMC).
De instelling van de bijzondere leerstoel is voor de vereniging reden om in 1983 de ‘Stichting Rotterdams fonds ter bestrijding van Verslavingsziekten’ op te richten.
De naam van de Stichting wordt in 2002 gewijzigd in Stichting Volksbond Rotterdam.
In samenwerking met EUR wordt het IVO opgericht.
De inhoudelijke aandacht voor de problematiek wordt verlegd van de Stichting naar het IVO. Focus is nog vooral gericht op alcohol en drugs. Ook worden relaties aangegaan met andere instellingen, zoals de stichting Stap (Willem van Dalen).
Belangrijke publicatie: Boek ‘Drinken, drank en dronkenschap – 5 eeuwen drankbestrijding en alcoholhulpverlening in Nederland ’ door Jaap van der Stel (1e druk 1995).
Fusering met wapenbroeders loopt stuk op de formulering van de doelstellingen (Volksbond Utrecht, Blauwe Knoop, St. Ronald Pfeijffer).
Het IVO wordt mede ondersteund door Boumanhuis en GGD-Rotterdam. In de periode tot 2010 nemen deze partijen ook weer afscheid van het IVO.
In deze periode organiseert het IVO internationale Masterclasses en wordt het Platform voor Politieke Aandacht opgezet.
Bijzonder hoogleraar EUR is tevens directeur IVO – prof. Dieke van der Mheen.
Het idee ontstaat om aandacht te besteden aan de relatie genetica en verslaving.
De focus van het beleid van de stichting wordt gelegd op de ondersteuning van de wetenschap.
Door gebrek aan belangstelling in Rotterdam wordt in Amsterdam de leerstoel verslavingsonderzoek opgezet (UvA/AMC – prof. Eske Derks).
SVR kreeg hiermee 2 bijzondere leerstoelen:
Amsterdam = genetica,
Rotterdam = maatschappelijke gezondheidszorg.
Met het vertrek van prof. Dike van der Mheen valt de Rotterdamse positie weg.
Ook het IVO kiest voor een verhuizing en een integratie met Platform31 in Den Haag.
Door projectcontacten met de sociale faculteit van EUR (prof. Ingmar Franken) wordt het idee opgevat om een nieuwe leerstoel bij EUR/ESSB in te stellen.
Bijzonder hoogleraar wordt Prof. Dr. Hanan El Marroun.
De oratie van Prof. El Marroun vindt plaats op 17 juni 2022.
In een strategische sessie bezint het bestuur van de stichting zich op haar ambitie en doelstelling.
De doelstelling wordt geactualiseerd.
“Het bevorderen en verspreiden van inzichten, kennis en wetenschappelijke bijdrages ten behoeve van het identificeren, voorkomen en behandelen van gedrags- en middelenverslaving en het bevorderen van de maatschappelijke bewustwording die met het bovenstaande verband houdt of daartoe bevorderlijk kan zijn”
Als onderdeel van de ambitie wordt de website vernieuwd.