Midden- en Oost-Europese arbeidsmigranten in kwetsbare posities

Achtergrond
Het aantal inwoners in Nederland met een Midden- en Oost-Europese migratieachtergrond is tussen 2010 en 2020 meer dan verdubbeld. Het betreft vooral mensen uit Polen (ca. 74%) en Roemenië (ca. 10%) die hierheen komen voor werk;  in dit onderzoek spreken we dan ook over EU-werknemers. Uitzendbureaus bieden werk, huisvesting, vervoer en zorgverzekering vaak als een (voor EU-werknemers riskante) ‘package deal’ aan. Vanwege de kwetsbare en afhankelijke positie lopen Oost-Europese EU-werknemers een verhoogd risico om in illegale woonsituaties terecht te komen of dakloos te worden en verslavingsproblematiek te ontwikkelen. Uit onder meer de vier grote steden komen signalen dat problemen binnen deze groep groeien, met name op het gebied van psychische problematiek, sociaal isolement, verslaving en onveilig leven op straat. Het IVO voerde daarom met steun van Stichting Volksbond Rotterdam samen met ondersteuningsorganisaties Stichting Barka en De Regenboog Groep een grootschalig onderzoek uit, om meer inzicht te krijgen in onder andere de kenmerken en profielen van kwetsbare EU-werknemers. Dit leverde bovendien handvatten op voor preventie en terugdringen van dakloosheid en verslaving onder deze groep.

Resultaten

Eén van de belangrijkste uitkomsten is het belang van (beter) inzetten op preventie: het bij de hand nemen van deze groep, in plaats van ze aan hun lot over te laten. Actief aangeboden informatie en praktische hulp kan dakloosheid onder kwetsbare EU-werknemers verminderen. Bovendien is toegang tot zorg voor deze groep van groot belang. “Het is al langer bekend dat de onzekere en vaak erbarmelijke woon- en werksituatie leidt tot stress, wat problemen met alcohol en drugs kan veroorzaken of verergeren. Dit is een giftige cocktail, die de situatie van Midden- en Oost-Europese werknemers in sneltreinvaart kan doen verslechteren”, stelt Elske Wits, een van de onderzoekers. “In ons onderzoek schetsen wij niet alleen de kwetsbare positie waarin EU-werknemers zich kunnen bevinden en hoe ze daarin belanden, maar ook hoe dit kan worden voorkomen. Bijvoorbeeld wanneer met name gemeenten de weg naar ondersteuning en zorg voor Midden- en Oost-Europese arbeidsmigranten vergemakkelijken. Ook kijken we wat terugkeer naar het herkomstland voor deze werknemers kan betekenen.”

Dagblad Trouw publiceerde dit artikel: “Onderzoek: kans op dakloosheid onder arbeidsmigranten extra groot”.

Links

IVO Download publieksrapport Download onderzoeksrapport